Vlaamse Primitieven

Je hebt net gezien dat de Bourgondische hertogen in de 15e eeuw zeer machtig waren. De rijkdom en weelde bracht in Bourgondisch Vlaanderen voor vele kunstenaars unieke kansen mee. Deze kunstenaars en ambachtslui werken dan ook in dienst van clerus, adel, kooplui, magistraten en vorsten. Hun beroep was heel hoog aangeschreven.

Lucas schildert de Madonna

Bron: Vlaamseprimitieven.vlaamsekunstcollectie.be

Betekenis Vlaamse Primitieven

De schilders uit deze periode worden Vlaamse Primitieven genoemd, omdat ze geen wetenschappelijk lineair perspectief zoals in de renaissancekunst gebruiken. Zij schetsten hun perspectieven eerder uit de losse hand. De term Vlaamse primitieven komt uit de Franse benaming ‘Les Primitifs flamands’. Hierbij betekent primitifs vroeg, eerst en niet eenvoudig, gebrekkig.

Bron: Storia Classic 3

Wetenschappelijk lineair perspectief

Rafaël Santi - De school van Athene

Bron: Tekenlokaal.jouwweb.nl

Bekende kunstenaars

De Vlaamse Primitieven zijn een groep kunstschilders uit de Nederlanden van de 15de en 16de eeuw. Enkele van deze kunstschilders staan hieronder opgesomd.

Jan Van Eyck (mogelijk zelfportret)

bron: Wikipedia

Hij is geboren rond het jaar 1390 en groeide op in een kunstig gezin. Heel zijn familie waren kunstenaars. We weten niet hoe hij geschoold is of hoe zijn karakter is. Jan verbleef een hele tijd in Brugge en is daar overleden.

Rogier van der Weyden ( gemaakt door Cornelis Court in 1572)

bron: Wikipedia

Hij is geboren in Doornik rond 1400. Hij wordt gezien als een van de grootste kunstenaars van de Vlaamse Primitieven. Toch kan er geen enkel schilderij met absolute zekerheid aan hem toegeschreven worden. Dit komt doordat de Vlaamse Primitieven niet de gewoonte hadden om hun werk te signeren, ze waren niet uit op roem. Zijn atelier was te vinden in Brussel.

Dirk Bouts ( gemaakt door Johannes Wierix in 1572)

bron: rijksmuseum.nl

Hij is geboren tussen 1410 – 1420 in de Noordelijke Nederlanden, waarschijnlijk in de omgeving van Haarlem. Daar heeft hij ook zijn opleiding gedaan. Later verhuisde hij naar Leuven, waar hij ook 'Het laatste avondmaal' schilderde.

Gerard David (mogelijk zelfportret, 1509)

Bron: pinterest.com

Hij is waarschijnlijk rond 1455 geboren in Oudewater bij Gouda. Hij volgde een opleiding voor kunstenaar in Haarlem, daarna vestigde hij zich in Brugge. Men denkt zelfs dat hij een tijd in het atelier van Dirk Bouts is verbleven, voordat hij zich vestigde in Brugge.

Memory Vlaamse Primitieven

Test je kennis over de bovengenoemde kunstschilders en maak de memory.

Gerard David - Oordeel van Cambyses

Bron: Zoeken.erfgoedbrugge.be

Zoals je ziet, werd er veel gewerkt met kleuren. Als wij willen schilderen, kopen we gewoon verf in de winkel, maar in de middeleeuwen was dit niet vanzelfsprekend. Zij gebruikten hiervoor diverse ingrediënten. Ga op zoek naar welke ingrediënten ze gebruikten en welke betekenissen de kleuren hebben. Hiervoor kan je gebruik maken van twee verschillende links: link 1 en link 2.

De kruisafneming - Rogier van der Weyden

Bron: statenvertaling.net

Het Laatste Avondmaal - Dirk Bouts

Bron: Vlaamseprimitieven.vlaamsekunstcollectie.be

Het Arnolfinihuwelijk - Jan Van Eyck

Bron: jve.jouwweb.nl

Jan van Eyck schilderde "Arnolfini en zijn vrouw" in 1434 met olieverf op hout. Arnolfini is een rijke bankier die zijn huwelijk laat schilderen.

Bron: jve.jouwweb.nl

Deze spiegel is die achteraan op het schilderij staat.

Filmpje Lam Gods - Jan Van Eyck

Bekijk het fragment (vanaf 1:12) en beantwoord de bijhorende vragen.

- Wie staat er centraal bovenaan op het schilderij? Hoe wordt hij afgebeeld??

- Wie staat er links en rechts bovenaan?

- Wat is de symbolische betekenis van het lam?

- Welke 2 steden worden er op de achtergrond geschilderd?

Wat is er gebeurd met een deeltje van het Lam Gods? Zoek het hier op.

Bron: sintbaafskathedraal.be

Zin in meer kunst?

Maak een uitstap naar het Groeningemuseum in Brugge. Gebruik hiervoor deze link.

Het museum is onlangs opnieuw ingericht. Je vindt er momenteel vooral werken van Hans Memling, Jan Provoost en Gerard David.

2020 is het jaar van Van Eyck. Bekijk en beluister de kunstwerken van Jan Van Eyck via deze link.